SGK'dan, çırak ve öğrencilerin GSS primine dair açıklama

Bakmakla Yükümlü Olunmayan Öğrencilerin Genel Sağlık Sigortası

Aday çırak ve çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitime ve/veya staja tabi tutulan mesleki ve teknik ortaöğretim öğrencilerinin 25/02/2011 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında olası mağduriyetlerin önlenmesi bakımında haklarında Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğünün ekli yazısına göre işlemleri yürütülmesi gerekmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğünün 28/02/2011 tarihli, 935 sayılı ve ?Bakmakla yükümlü olunmayan öğrencilerin genel sağlık sigortası? konulu yazılarında;

?25/02/2011 tarih ve 27857 sayılı Mükerrer Resmî Gazete'de yayımlanan Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

18/02/2011 tarih ve B.13.2.SGK.0.10.04.00/73-309/C/3.035.354 sayılı yazı

-5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

-3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu

Bilindiği üzere; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendinde, 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler hakkında ise meslek hastalığı sigortası uygulanacağı ve bu bentte sayılanların 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacağı hüküm altına alınmıştır.

Ancak, söz konusu Kanunda çırak ve öğrencilere genel sağlık sigortası yönünden herhangi bir güvence sağlanmadığından ilgililerin mağduriyetlerine sebep olunmakta idi.

25/02/2011 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6111 sayılı Kanunun 24, 26, 37, 38 ve 41 inci maddelerinde konu hakkında gerekli düzenlemeler yapılmış, söz konusu mağduriyetler giderilmiş ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının 18/02/2011 tarih ve B.13.2.SGK.0.10.04.00/73-309/C/3.035.354 sayılı yazı ve ekte gönderilen yazısında konu ile ilgili düzenlemelerin nasıl uygulanacağı belirtilmiştir.

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile meslek liselerinde okumakta iken, staja tabi tutulan öğrencilerden bakmakla yükümlü olunmayanların, genel sağlık sigortası hükümlerine tabi olmalarına ilişkin hüküm 25/02/2011 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi takip eden ayın birinci gününden itibaren yürürlüğe girmiştir. Bu nedenle, çırak ve öğrencilerin Kanunun imkan verdiği en erken sürede genel sağlık sigortası hükümlerinden yararlanmaya başlayabilmeleri için genel sağlık sigortası primlerini ihtiva eden ilk aylık prim ve hizmet belgelerinin, yasal verilme süresinin son günü beklenilmeksizin, ilgili olduğu ayı takip eden ayın ilk gününden itibaren verilmeye başlanılması uygulamanın hayata geçmesi açısından önemli görülmektedir. ? açıklamasında bulundu.

Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğünün 17/09/2010 tarihli, 58361 sayılı ve ?Bakmakla yükümlü olunmayan öğrencilerin genel sağlık sigortası? konulu yazıları ekinde yer alan Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğünün ?Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrenciler? konulu yazısında ise ?Bilindiği üzere, Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 13/2/2011 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilmiştir.

Söz konusu Kanunun;

24 üncü maddesiyle; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi değiştirilmiş olup, anılan bentte;

"5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, 82 nci maddeye göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar hakkında ise iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır. Bu bentte sayılanlar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır"

26 ncı maddesi ile anılan Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi değiştirilmiş olup, söz konusu bentte;

"Sigorta hak ve yükümlülükleri 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;

a)(a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için çalışmaya, meslekî eğitime veya staja başladıkları tarihten, itibaren başlar"

37 inci maddesiyle; anılan Kanunun 80 inci maddesinin birinci fıkrasına (k) alt bendi eklenmiş olup, söz konusu bentte;

"k) Meslek liselerinde okumakta iken veya yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı 82 nci maddeye göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar ile kursiyerlerin prime esas günlük kazançlarının hesaplanmasında prime esas günlük kazanç alt sınırı dikkate alınır.

Aday çırak, çırak ve meslekî eğitim gören öğrencilerin prime esas kazançları ilgili kanunlarında belirtilen şekilde belirlenir."

38 inci maddesiyle; anılan Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi değiştirilmiş olup, söz konusu bentte;

"d) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilenler için prim oranı prime esas kazançlarının % 6 sidir. Bu prim oranının % 1 'i kısa vadeli sigorta kolları, % 5 'i genel sağlık sigortası primidir. Aynı maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen kursiyerler için prim oranı, prime esas kazançlarının % 13,5'idir. Bu prim oranının % l'i kısa vadeli sigorta kolları, % 12,5 'i genel sağlık sigortası primidir."

41 inci maddesiyle; anılan Kanunun 87 inci maddesinin birinci fıkrasının ( e) bendi değiştirilmiş olup, söz konusu bentte;

"Bu Kanunun uygulanmasında kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası ve isteğe bağlı sigorta bakımından

e) 5 inci maddenin (b) bendinde belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim görenler ile meslek liselerinde staja tâbi tutulan öğrenciler için Milli Eğitim Bakanlığı veya bu öğrencilerin eğitim gördükleri okullar, yüksek öğrenim sırasında staja tâbi tutulan öğrenciler için öğrenim gördükleri yüksek öğretim kurumu,

prim ödeme yükümlüsüdür."

hükümleri yer almaktadır.

Buna göre, söz konusu Kanunun yayımlanması ile yürürlüğe girmesini müteakip, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler ile meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrencilerden;

a) Bakmakla yükümlü olunan; aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler için iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası hükümleri, meslek liselerinde okumakta iken 'staja' tabi tutulan öğrenciler için sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanacak olup, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim görenler için 3308 sayılı Kanunda belirtilen prime esas kazanç üzerinden, meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrenciler için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden % 1 kısa vadeli sigorta kolları primi kesilerek Kurumumuza ödenecektir.

b) Bakmakla yükümlü olunmayan aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim görenler ile meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulanlar, (a) bedinde belirtilen sigorta kollarının yanı sıra genel sağlık sigortası hükümlerine de tabi olacaklarından, bu öğrencilerin ilgisine göre prime esas günlük kazancı üzerinden % 1 kısa vadeli sigorta kollan primi ve % 5 genel sağlık sigortası primi kesilerek, Kurumumuza ödenmesi gerekecektir.

Bu durumda, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrencilerden bakmakla yükümlü olunmayanlar da 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayıldıklarından, genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanabilmeleri için, sağlık hizmet sunucusuna başvurulduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısının olması gerekmektedir.

Bu itibarla, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrencilerden bakmakla yükümlü olunmayanların, genel sağlık sigortası hükümlerine tabi olmalarına ilişkin hüküm kanunun yayımladığı tarihi takip eden ayın birinci gününden itibaren yürürlüğe gireceğinden, bu hususta ilgili birimlerinizin bilgilendirilmesinin, ayrıca

Bahse konu çırak ve öğrencilerin Kanunun imkan verdiği en erken sürede genel sağlık sigortası hükümlerinden yararlanmaya başlayabilmeleri için genel sağlık sigortası primlerini ihtiva eden ilk aylık prim ve hizmet belgelerinin, yasal verilme süresinin son günü beklenilmeksizin, ilgili olduğu ayı takip eden ayın ilk gününden itibaren verilmeye başlanılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.? açıklamasında bulunuldu.